Công nghệ tài chính Fintech đang trỗi dậy mạnh mẽ và thống trị lĩnh vực tài chính – ngân hàng. Các ứng dụng công nghệ đã dần thay đổi hệ thống dịch vụ tài chính và từ đó thuật ngữ fintech ra đời.
Công nghệ tài chính – Fintech là gì?
Công nghệ tài chính (Fintech) là thuật ngữ tiếng Anh kết hợp giữa Finance (Tài chính) và Technology (Công nghệ).
Fintech được hiểu là những sản phẩm, ứng dụng, dịch vụ, quy trình công nghệ mới được áp dụng vào thị trường tài chính. Thông qua Fintech có thể giúp nâng cao hiệu suất và độ hoàn thiện của các sản phẩm công nghệ tài chính, phù hợp với thời đại, đáp ứng các nhu cầu thiết yếu của con người.
Fintech bao gồm những gì?
Fintech thường tồn tại dưới dạng một hệ sinh thái. Một hệ sinh thái sẽ bao gồm nhiều lĩnh yếu tố. Và hệ sinh thái Fintech cũng vậy.
Hệ sinh thái fintech gồm các lĩnh vực khác nhau nhưng có sự liên quan mật thiết đến khả năng tiếp cận thị trường, hỗ trợ pháp lý, khả năng tiếp cận vốn, cụ thể như sau:
- Tài chính cá nhân
- Vay vốn ngân hàng
- Bảo hiểm
- Ngân hàng số
- Kêu gọi vốn cộng đồng
- Trung gian thanh toán
- Tra cứu điểm tín dụng
Các nhóm đối tượng trong Fintech
Trong một thị trường tài chính truyền thống thường chỉ tồn tại 2 đối tượng bao gồm các định chế tài chính (ngân hàng, công ty bảo hiểm, tổ chức tài chính) và khách hàng.
Tuy nhiên trong Fintech sẽ có thêm một đối tượng khác chính là công ty công nghệ trung gian. Cụ thể các đối tượng trong fintech sẽ bao gồm:
- Các công ty công nghệ tài chính: Là các công ty công nghệ cung cấp các sản phẩm công nghệ trong lĩnh vực tài chính trung gian. Khách hàng của các công ty công nghệ có thể là các ngân hàng, tổ chức tín dụng, công ty bảo hiểm hoặc chính khách hàng của các tổ chức kia.
- Các định chế tài chính: Bao gồm các ngân hàng, công ty tài chính, tín dụng, công ty bảo hiểm… có thể trực tiếp nghiên cứu, phát triển các sản phẩm công nghệ tài chính nhắm thẳng tới đối tượng “khách hàng” hoặc sử dụng dịch vụ từ các công ty fintech.
- Khách hàng: Đối tượng có thể lựa chọn sử dụng dịch vụ trực tiếp của các định chế tài chính hoặc thông qua các công ty công nghệ tài chính trung gian.
Các công ty về công nghệ tài chính Fintech tại Việt Nam
Công ty Fintech là các đơn vị cung cấp các sản phẩm công nghệ về dịch vụ tài chính. Các sản phẩm này có thể hoạt động trên nền tảng internet, smartphone.
Theo ước tính có tới hơn 10.000 công ty Fintech trên thế giới và ở Việt Nam thì là gần 160 công ty (theo thống kê từ Viện nghiên cứu phát triển công nghệ Ngân hàng ĐHQG TPHCM. Cụ thể:
- Công ty fintech hoạt động trong mảng thanh toán trung gian: 37 công ty
- Công ty fintech hoạt động trong mảng cho vay trực tuyến: 25 công ty
- Công ty fintech hoạt động trong lĩnh vực blockchain, crypto và Remittance: 22 công ty
Hơn 70% các công ty fintech tại Việt Nam có vốn đầu tư nước ngoài.
Các nhóm người sử dụng Fintech
Có 4 đối tượng chính sử dụng fintech tương tác qua lại với nhau theo nhiều cách, cụ thể là:
- Khách hàng doanh nghiệp
- B2B cho ngân hàng
- B2C cho các doanh nghiệp nhỏ
- Người tiêu dùng
Với người tiêu dùng, cũng như hầu hết các công nghệ khác, giới trẻ có nhiều khả năng nhận thức và mô tả chính xác fintech là gì. Thực tế, fintech hướng đến người tiêu dùng do có tiềm năng thu nhập khổng lồ. Fintech ít được sử dụng cho nhóm người lớn tuổi bởi nó không giúp giải quyết các vấn đề của họ.
Với các doanh nghiệp, trước khi fintech ra đời, các chủ doanh nghiệp khi muốn có vốn sẽ cần phải tới ngân hàng để làm nhiều thủ tục khác nhau. Giờ đây với công nghệ tài chính, những điều đó đã trôi vào dĩ vãng.
Các sản phẩm của Fintech
Nếu chỉ nói qua khái niệm về fintech chắc hẳn nhiều bạn khó có thể hình dung về nó. Để hiểu rõ hơn, chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua về các sản phẩm nổi bật từ công nghệ tài chính fintech.
Bitcoin – Tiền điện tử
Bitcoin là một trong những sản phẩm fintech nổi bật và thực sự nó đã dậy sóng vào cuối tháng 10/2021 khi “lên đỉnh” ở mức giá 67.000USD/đồng và chỉ sau đó nửa tháng tiếp tục lập một đỉnh mới khác.
Tiền điện tử bitcoin là loại tiền điện tử phân cấp, được trao đổi trực tiếp thông qua thiết bị kết nối di động, máy tính mà không cần qua đơn vị tài chính trung gian nào khác.
Tiền điện tử Bitcoin thực sự được coi là một thành tựu nổi bật của công nghệ tài chính fintech khi nó có giá trị lưu thông, thanh toán hoặc dự trữ.
Ví điện tử
Ví điện tử được coi như một tài khoản điện tử, giúp khách hàng có thể dễ dàng thanh toán các khoản chi phí như hóa đơn điện nước, viễn thông, hợp đồng, vay vốn, mua vé xem phim, vé máy bay… thông qua internet một cách dễ dàng.
Một số ví điện tử phổ biến tại Việt Nam có thể kể tới như Momo, Zalo pay, Airpay, Moca, Foxpay…
App vay tiền online
Các ứng dụng cho vay tiền online là rất nhiều. Giờ đây bạn hoàn toàn có thể hoàn thành việc vay vốn thông qua hình thức online một cách nhanh chóng.
Tuy nhiên hãy nhớ rằng vay càng dễ, phí càng cao. Một số ứng dụng vay tiền online tại Việt Nam có thể kế tới như Doctordong, Senmo, Robocash, Avay…
Giao dịch chứng khoán
Nếu như trước đây, bạn muốn giao dịch chứng khoán sẽ cần phải trực tiếp tới các sàn giao dịch để hoạch mua trực tiếp từ đơn vị bán.
Tuy nhiên hiện nay với công nghệ fintech, người người nhà nhà đều có thể dễ dàng đầu tư vào thị trường chứng khoán.
Các app chứng khoán phổ biến tại Việt Nam bao gồm: TCInvest, VPS SmartOne, VNDIRECT, …
Vai trò của Fintech
Fintech là một trong những thành công dẫn đầu cho cuộc cách mạng công nghệ 4.0, nó mang đến những tiện ích tuyệt vời thông qua sự phát triển toàn diện của công nghệ.
Các vai trò của Fintech có thể kể tới như:
- Thay đổi xu hướng phát triển của dịch vụ tài chính, đặc biệt ở mảng ngân hàng số.
- Ứng dụng công nghệ hiện đại giúp giảm chi phí, nâng cao hiệu quả và chất lượng dịch vụ
- Nâng cao nhu cầu nhân lực trong thị trường tài chính
Fintech có lừa đảo không?
Bản chất của Fintech là các sản phẩm công nghệ hỗ trợ phát triển trong lĩnh vực tài chính ngân hàng.
Fintech không lừa đảo nhưng luôn tiềm ẩn các rủi ro trong vay vốn, đặc biệt là vay vốn online do các khoản vay này vẫn chưa có bảo hiểm khoản vay và còn thiếu sự minh bạch.
Ngoài các rủi ro cho người đầu tư thì khách hàng của fintech cũng phải đối mặt với các rủi ro như lãi suất thiếu minh bạch, không được thỏa thuận rõ ràng.
